Overwater Grondbeleid Adviesbureau

Verwerving van versnipperde gronden

De versnippering van grondeigendom is een veel voorkomend fenomeen. Speculanten kopen grond op, knippen deze op in relatief kleine percelen en verkopen de opgeknipte percelen door aan particulieren. Kopers wordt vaak voorgehouden dat de opgeknipte percelen 'warme' grond betreft, waarvoor daarom méér dan de agrarische waarde moet worden betaald. Echter, het gaat in veel gevallen om grond waarvoor geen op geld waardeerbare aanwijzingen bestaan dat die grond in ontwikkeling zal worden gebracht. De enige partij die hier flink aan kan verdienen is de speculant.

Anders dan door sommigen wel wordt betoogd hoeft een versnipperde locatie niet in de weg te staan aan een gebiedsontwikkeling. 

In zijn algemeenheid geldt dat door het op de juiste wijze en op het juiste moment inzetten van grondbeleidsinstrumenten, overheden grip kunnen krijgen op gronden die zij in ontwikkeling willen brengen. Overheden staan bij deze zogenaamde 'planmatige aanpak' onder meer de volgende instrumenten ter beschikking: het vestigen van een (gemeentelijk) voorkeursrecht, minnelijk verwerven en onteigenen. 

In het geval van grondverwerving adviseren wij altijd om een tweesporenbeleid te voeren, enerzijds gericht op minnelijke verwerving en anderzijds gericht op het alvast voorbereiden van een onteigeningsprocedure. 

Meer specifiek kan bij versnipperd eigendom enerzijds worden ingezet op minnelijke verwerving. Complicerende factor is dan dat het meerdere eigenaren betreft, met vaak ook nog een contractuele positie van de speculant. Anderzijds kan wel degelijk worden onteigend. Het enkele feit dat het bij versnipperde gronden gaat om meer eigenaren dan gebruikelijk, staat niet in de weg aan onteigening. 

Door efficiënt en planmatig te werken, door onder andere in te zetten op een voor alle eigenaren gelijkluidende aanbiedingsbrief, door aan eigenaren hetzelfde aanbod (gebaseerde op dezelfde grondprijs) te doen en door in de onteigeningsprocedure in te zetten op het benoemen van één deskundige, zijn de te maken extra kosten te overzien. Daarbij komt dat naar ons oordeel kan worden ingezet op het aftrekken van deze extra kosten van de te vergoeden grondprijs, danwel het verwerken van de extra kosten in de grondexploitatie die uiteindelijk ten laste van de te betalen grondprijs komt (complexwaarde). 

Versnipperd grondeigendom hoeft naar onze mening dus niet in de weg te staan aan de gewenste gebiedsontwikkeling. Wij gaan hierover graag het gesprek met u aan.

Blogs over dit onderwerp

De maatschappelijke nadelige gevolgen van versnipperd eigendom, onteigening en bijzondere ongeschiktheid

Maatschappelijke ontwrichting door versnipperd grondeigendom!